SE REALIZÓ EL PRIMER 
CONGRESO INTERNACIONAL DE LENGUA GUARANI, EN LA CIUDAD DE PILAR - TETÂITA 
AMANDAJE PETEÎHA GUARANI ÑE’ÊGUIGUA, TÁVA 
PILAR-PE
Leer original (hacer 
clic) en (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/se-realiz-el-primer-con...)
Leer también en (http://dgaleanolivera.wordpress.com/se-realizo-el-primer-congreso-i...)
El sábado 5 de octubre de 2013, de 
7 a 17 horas, se desarrolló el PRIMER CONGRESO 
INTERNACIONAL DE LENGUA GUARANI - TETÂITA AMANDAJE PETEÎHA GUARANI 
ÑE’ÊGUIGUA, en el 
Salón de Eventos de la Municipalidad de Pilar (Departamento de 
Ñe’êmbuku), organizado por el ATENEO DE LENGUA 
Y CULTURA GUARANI; contando con el auspicio de la Municipalidad de Pilar (http://gn.wikipedia.org/wiki/Pilar) y de Radio Z.P. 12 Carlos Antonio López (http://www.radiozp12pilar.com/).
            Ko amandajépe oikókuri jehechakuaa mokôi mbo’ehára Ñe’êmbukuygua katupyry 
ha ikane’ô’ŷva ha ha’éva techapyrâ 
mbo’eharakuérape ĝuarâ, umíva hína Tkj Felipa González Brítez ha Mb Dina Vera-pe; upéicha avei, ojejapókuri 
jehechakuaa mokôi ñe’êpapára Pilar-ygua ojecharamo ha ojehayhuetereívape, ha’éva 
Carlos Miguel Jiménez, omanomava’ekue ha 
Eliseo Cheito Sánchez oikovéva gueterei. 
Ipahápe, ko amandaje imandu’a ha ohechakuaa ñande 
rukuéra Chakore oikovéva gueterei Tetâpehê Ñe’êmbukúpe. ATENEO ojapókuri avei jehechakuaa mokôi 
tekomo’âhárape, ha’éva Shiler Regis Coronel ha Julián Muñoz 
Mora-pe.
Amandaje motenondehára: Francisco Díaz 
Borba, Paublino Carlos Ferreira ha Guillermo Acuña 
Franco
Amandaje mbosako'ihára - Los 
organizadores del Congreso
            Haimete 250 tapicha oñemboja ha oîkuri ko amandajépe ha oúva 
Tetâpehê Ñe’êmbuku tuichakuégui (Pilar, 
Alberdi, Villa Oliva, Villa Franca, Isla Ombu, Humaita, General Díaz, Paso de 
Patria, Desmochados, Mayor Martínez, Villalbín, Cerrito, Laureles, Guasukua, 
Takuaras ha San Juan del Ñe’êmbuku); upéicha avei, tavaguasu Paraguay; Tetâpehê Central (Fernando de la Mora, San 
Lorenzo, Kapiata, Ñemby ha Ypakarai); Tetâpehê 
Cordillera (Tovatî, Arroyos y Esteros ha Pirivevúi); Tetâpehê Itapúa (Encarnación ha Natalio); 
Tetâpehê Misiones (Santa Rosa); Tetâpehê Paraguari (Paraguari); Tetâpehê Alto Parana (Ciudad del Este); Tetâpehê Amambay (Pedro Juan Caballero); ha 
Tetâpehê Kanindeju (Kuruguaty ha Puente 
Kyha). Avei, oî tapicha oúva Argentina 
Retâgui (Ytûsâingo, Posadas ha Ygarupa); Brasil Retâgui (Sâo Paulo ha Foz de Yguasu); ha 
EEUU Retâgui (Washington Oeste ha 
Washington DC). Iporâ avei ñamombe’u ko amandaje ojejapohague oîgui tapicha 
oñemongu’eva’ekue upevarâ ha umíva hina: Mb 
Guillermo Acuña Franco, Tkj Felipa González Brítez, Mb Silvia Vargas 
ha Mb Susana Jiménez, hetave apytépe. 
Omoirûkuri chupekuéra Mb Francisco Gabriel Díaz 
Borba, ha’éva ATENEO DE LENGUA Y CULTURA 
GUARANI sâmbyhyhára Tetâpehê Ñe’êmbukúpe ha Táva 
Pilar-pe.
 
PROGRAMA – 
APONDE’A
Maestra de Ceremonia: 
Mbo’ehára Silva Vargas
07:00 hs: Inscripción y entrega de materiales – 
Téra ñemboguapy ha kuatiakuéra ñeme’ê
08:00 hs: Himno Nacional Paraguayo en Guarani – 
Ñane Retâ Purahéi Guasu Guaraníme
08:05 hs: Apertura y bienvenida a cargo del 
Intendente Municipal de Pilar Señor Luis 
Benítez – Táva Pilar Motenondehára, Karai Luis Benítez ñe’ê aty 
ñepyrurâ.
08:10 hs: Palabras del Abogado Francisco Díaz Borba, Director de la Regional Pilar del ATENEO DE LENGUA 
GUARANI – Tekomo’âhára Francisco Díaz 
Borba, Regional Pilar 
ATENEO-pegua, myakâhára ñe’ê.
08:15 hs: Palabras del Prof. Guillermo Acuña Franco, en representación 
de la organización del Congreso – Mbo’ehára 
Guillermo Acuña Franco ñe’ê, amandaje mbosako’ihára 
rérape.
08:20 hs: Palabras de David Galeano Olivera, Director General del 
ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI – 
David Galeano Olivera, ATENEO Motenondehára Guasu 
ñe’ê.
Don Luis Benítez, Intendente Municipal 
de Pilar
Abog. Francisco Díaz Borba, Director 
del Departamento de Ñe'êmbuku del ATENEO
David Galeano Olivera, Director 
General del ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI
08:25 hs: Danza tradicional paraguaya a cargo 
del Ballet Ysyry Poty de la 
Municipalidad de Pilar – Jeroky ñanemba’etéva ojapótava Jerokyhára Aty Ysyry Poty, Pilar 
Tavaopegua.
08:30 hs: 
Eladio 
Aquino y Pablo 
Rios, 
de Pilar, interpretarán Flor de Pilar y un chamame – Eladio Aquino 
ha Pablo 
Ríos, 
Pilar-ygua, opurahéita hikuái “Flor de Pilar” ha peteî 
chamame.
Ballet Ysyry 
Poty
Eladio Aquino ha Pablo 
Ríos
CONGRESO - 
AMANDAJE
08:45 hs: Lic. 
Isabelino Martínez, Profesor de Idioma Guarani. Tema: Historia 
de Lengua y Cultura Guarani
09:15 hs: Dra. 
Felipa González, Mbo’ehára Guarani Itakora ha Pilar-pegua. 
Tema: Actualidad del bilingüismo en el Departamento de 
Ñe’êmbuku
Isabelino Martínez 
Luján
Felipa González 
Brítez
09:15 – 09:30 hs: receso – 
pytu’u
09:30 
hs: Prof.Mg. Ladislaa Alcaraz de 
Silvero, Ministra Secretaria de Políticas Lingüísticas. Tema: 
Proyectos de la Secretaría de Políticas Lingüísticas
10:15 hs: Dr. Shaw Nicholas Gynan, Profesor de la 
Universidad de Washington Oeste, de los Estados Unidos. Tema: El jopara y 
el jehe'a
11:00 
hs: Dr. Paublino Carlos Ferreira 
Quiñónez, Profesor de Guarani de la Universidad Autónoma de Asunción. 
Tema: Asimilación de los hispanismos y su impacto fonético y silábico en 
la Lengua Guarani
11:30 
hs: Mg. Mario Ramâo 
Villialva Filho, Profesor de Guarani de la Universidad UNILA y de la 
Universidad de Sâo Paulo, Brasil. Tema: Marandu ha tembiapokuéra 
ojejapóva oñemombaretévo Avañe'ê Brasil-pe
Ladislaa 
Alcaraz de Silvero, Ministra de Políticas Lingüísticas
Shaw Nicholas 
Gynan
Paublino Carlos 
Ferreira
Mario Ramâo 
Villialva Filho
12:00 - 13:30 hs: Entrega de Menciones 
Honorificas por su trayectoria en el Dpto. de Ñeembucú, a dos destacadas 
personas – Jehechakuaa ñeme’ê, mokôi tapichápe, hembiapo porâitáre Ñe’êmbuku 
Tetâpehême
13:30 
hs: Prof. Jorge Román Gómez - El 
Kunumi, Director de la Regional Ytûsâingo, Corrientes, Argentina. 
Tema: Las Tic’s como fortalecimiento en la clase de 
Guarani
14:00 
hs: Prof.Mg. Dionisio 
Fleitas Lecosky, Docente de la Universidad Nacional de Itapúa. 
Tema: Políticas Lingüísticas para el Mercosur
14:30 
hs: Mg. De Las Nieves 
Domínguez y Mg. Enrique 
Chamorro, traductores al Guarani de las obras de Augusto Roa Bastos. 
Tema: Nuevas terminologías en 
Guarani referentes a las personas con discapacidad
15:00 
hs: Prof.Dra. Zulma Beatriz 
Trinidad Zarza, Jefa del Departamento de Investigación 
Sociolingüística de la Secretaría de Políticas Lingüísticas y docente de Guarani 
de la Universidad Nacional de Asunción, y Lic. Marcelo Silva. 
Tema: Proyectos a encarar para 
la promoción del Guarani
15:30 
hs: Prof.Dr. David Galeano 
Olivera, Director General del ATENEO DE 
LENGUA Y CULTURA GUARANI. Tema: Diferencias gramaticales entre 
el Guarani y el castellano
16:00 
hs: Cierre del Congreso – Amandaje 
ñemohu’â
Jorge 
Román Gómez - El Kunumi
Dionisio 
Fleitas Lecosky
Enrique 
Chamorro, Gladys Brítez ha De Las Nieves Domínguez
Zulma Beatriz 
Trinidad Zarza
Marcelo 
Silva
Paralelamente hubo exposición y venta de Libros; lo mismo que, de 
Artesanías producidas por artesanos del 
Departamento de Ñe’êmbuku.
Ijatyva'ekue
Ijatyva'ekue 
II
Jehechakuaa Felipa González ha Dina 
Vera-pe
Jehechakuaa José Federico 
Ferreira-pe, Puhoe ZP 12 Carlos Antonio López motenondehára, akóinte ojepytasóva 
Guarani ha ñanemba'éva rayhupápe
Jehechakuaa Tekomo'âhára Julián 
Muñoz Mora-pe
Avei oikókuri jehechakuaa 
Tekomo'âhára Shiler Regis Coronel-pe
EN LA SEMANA DE LOS 
FESTEJOS PATRONALES DE LA CIUDAD DE PILAR
ooo000ooo
Ministra Ladislaa 
Alcaraz de Silvero, David Galeano Olivera y la Dra. Zulma Beatriz Trinidad 
Zarza
TÁVA PILAR: PY'ARORY 
RENDA
Makakuéra 
ndive
SAN IGNACIO 
MISIONES, ROJEVÝVO
ooo000ooo
Leer Libros y Graduación en Ita Kora, en (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/libros-y-graduaci-n-en-...)
Leer Acto 
de Graduación en Pilar, en (http://dgaleanolivera.wordpress.com/acto-de-graduacion-del-ateneo-e...)
















































No hay comentarios:
Publicar un comentario